… ik vertel je waarom!
Jij hebt een redacteur nodig! Ja, dat durf ik best te stellen. Want hoewel je goed kunt schrijven en prima weet hoe je de grammaticaregels toe moet passen, is dat geen garantie voor een goede tekst.
Echt iedere tekst?
Of het nu gaat om een zakelijke brief, een webpagina, blogartikel, inhoud van een magazine of nieuwsbrief een boek of zelfs een vacaturetekst: de kans is groot dat jij enthousiast bent over je onderwerp. Of juist niet: misschien hang je wel vast in standaardriedeltjes die je al jaren gebruikt. In beide gevallen loop je het gevaar dat je tekst niet het gewenste resultaat haalt. Dus een redacteur is geen overbodige luxe.
Moet je een redacteur inhuren?
Je hoeft natuurlijk niet voor iedere klus een redacteur in te huren. Bij een zakelijke brief of offerte, bijvoorbeeld, kun je ook je collega van het secretariaat vragen er eens kritisch naar te kijken. Dat is vaak al voldoende. Ook voor een blog kun je een collega vragen, hoewel je dan toch wel weer het risico loopt dat er stilletjes aardig wat jargon in kruipt. Dat is immers ook zijn/haar ‘taal’.
Zelf publiceer ik geen enkel artikel zonder het grondig na te laten lezen door mijn privé-redacteur. Hij heeft zelden géén opmerkingen… en ik ben nota bene tekstschrijver en redacteur!
Wat doet een redacteur?
Natuurlijk haalt een redacteur al je spelling- en grammaticafoutjes uit je tekst. Maar hij (of zij natuurlijk) doet meer:
1. Check, check, triple check
Bij teksten die je zelf schrijft, raak je woordblind: Je ziet kleine taalfoutjes of kromme zinnen niet meer. Dat is heel normaal, want jij weet natuurlijk wat er hoort te staan. Zelfs wanneer je je tekst hardop voorleest, houdt je geest je voor de gek. Sommige fouten zul je eruit halen, maar bij bepaalde zinnen lees jij nog steeds dat wat je bedoelde te schrijven. En een -dt fout haal je er op deze manier echt niet uit.
Een redacteur kijkt met een onbevangen blik naar jouw tekst en heeft vooraf geen idee wat er staat. Daardoor ziet hij al bij de eerste keer doorlezen het grootste deel van de foutjes die er bij jou tussen doorgeglipt zijn. Zinnen die niet lekker lopen, zorgen ervoor dat hij stokt tijdens het lezen: daar moet zijn rode pen aan te pas komen!
2. Het overzicht bewaren
Jouw enthousiasme gaat met je aan de haal. Je weet alles over jouw vakgebied en die kennis breng je het liefst zo snel mogelijk over op je lezer. Je wilt teveel in één keer vertellen of duikt ineens een zijspoor op, omdat dat ene stukje achtergrondinformatie zo belangrijk is voor het overbrengen van jouw boodschap.
Jouw redacteur maakt daar korte metten mee. Met ferme hand stuurt hij je terug naar de hoofdlijn van je verhaal. Daarbij vindt hij een logische plek om die oh zo belangrijke informatie toch in je tekst te verwerken wanneer dat nodig is.
3. Expertise en knowhow
Jij bent specialist op jouw vakgebied. Wanneer een klant of collega jou een vraag stelt, leg je hem haarfijn uit hoe alles werkt. Daar ligt jouw expertise. Je kunt er uren over praten en het lukt je waarschijnlijk ook nog wel om het een en ander op papier te zetten. Maar komt jouw boodschap over bij je lezer?
De deskundigheid van een redacteur of tekstschrijver ligt bij het inzetten van taal. De juiste woorden, goedlopende zinnen, tone of voice zorgen ervoor dat jouw boodschap kraakhelder overkomt.
Voorbeeldje: Ik kan prima een stuk schrijven over het ontwerpen van een machine. Maar zodra het bij het daadwerkelijk ontwerpen van die machine gaat, laat ik dat mooi aan de experts over. Anders zouden er ongelukken gebeuren.
Nog een voorbeeld: Een artikel redigeren over de beste manier om je haar te knippen? Geen probleem voor mij! Maar ik kom echt niet in de buurt van een kappersschaar. Joh, ik ben al blij als ik een elastiekje in het haar van mijn dochtertje krijg.
4. Een einde aan jargon!
Teksten doorspekt met jargon zorgen ervoor dat je lezer afhaakt. Inmiddels weet gelukkig bijna iedereen dat. Maar toch sluipt het er bij de meest bevlogen schrijvers in. Van die termen die je dagelijks gebruikt. Zo vaak, dat je je er niet eens meer bewust van bent. En die voor jou kristalhelder zijn. Maar wie niet actief is binnen jouw sector heeft werkelijk geen flauw benul waar je het over hebt. En laten dat nou net diegenen zijn aan wij jij een boodschap over wilt brengen, die jouw product of dienst kopen en ervoor zorgen dat jij kaas op je brood hebt.
Jouw eindredacteur treedt resoluut op tegen jargon en andere vaagtaal. Hij daagt jou uit om jargon te vertalen naar begrippen die iedereen kent, stelt verbeteringen voor waar jij verder mee kunt en waarvan jouw tekst voor iedereen begrijpelijk wordt.
5. Je leert beter schrijven
Wanneer je niet klakkeloos alle feedback van je redacteur overneemt, maar deze echt analyseert en probeert te begrijpen, helpt je dat bij het schrijven van alle teksten die je later nog schrijft. De kans dat je dezelfde fouten nog eens maakt, is dan een stuk kleiner en je kunt je gedachten beter ordenen. Begrijp je niet helemaal wat je redacteur bedoelt? Vraag er dan naar. Op die manier is je redacteur meteen je schrijfcoach en sla jij twee vliegen in één klap!
Nog niet overtuigd?
Ben je na het lezen van bovenstaande redenen om een redacteur in te schakelen nog niet overtuigd? Of denk je “Ja ja, wij van WC-eend adviseren WC-eend”? Dat snap ik. Ik zou teleurgesteld zijn als je me zomaar op mijn woord zou geloven. Dus daarom vertellen twee ervaren schrijfsters je wat een redacteur voor hen toevoegde.
Gabriëlla van Rosmalen
Gabriëlla runt al jaren een succesvolle lifestyleblog en stond op het punt een nieuwe website te lanceren:
“Ik heb redelijk wat vertrouwen in mijn taalgevoel, maar fouten vallen na een tijdje niet meer op. Om die reden heb ik een redacteur ingeschakeld. Ik had een kritisch paar ogen nodig dat alles corrigeerde en mij kon laten zien wat er beter moest. Fouten op je website staan zo onprofessioneel!”
Greetje Kooistra
Op haar website publiceert Greetje al geruime tijd verhalen. Toen zij een deel van deze verhalen ging bundelen, schakelde ze een redacteur in:
“Bij het samenstellen van mijn verhalenbundel “Ontmoetingen met Vrouwtje Jas”, heb ik een redacteur ingeschakeld. Met de bedoeling dat de redacteur taalfouten en mijn blinde vlekken uit de tekst kon halen. Maar de redacteur deed veel meer dan dat! De verhalen zijn geschreven in een tijdsbestek van twee jaar. Twee jaren waarin mijn schrijfstijl zich ontwikkelde en de verhalen zich inhoudelijk verdiepten. De redacteur heeft er voor gezorgd dat de bundel een consistent geheel geworden is. Niet alleen door een logische volgorde van de verhalen voor te stellen, ook door mij op kleine tekstaanpassingen te wijzen. Schrijven is een eenzame bezigheid. In de intensieve samenwerking met de redacteur werd mij niet alleen een (professionele) spiegel voorgehouden, ik kreeg ook een warme ondersteuning op de momenten dat ik het niet zag zitten. De inzet van de redacteur heeft geleid tot een soepeler proces en hogere kwaliteit van de verhalenbundel.”
Nog één keer alle voordelen op een rij:
Een goede redacteur:
- speurt spelfouten op
- verbetert typefouten
- verhelpt grammaticale fouten en finetunet je zinsbouw
- zorgt een begrijpelijke boodschap in een gepaste schrijfstijl
- kijkt onbevangen naar je onderwerp
- helpt jou een vlotte, leesbare tekst te schrijven
- bewaakt de gewenste lengte en toon
- is stiekem ook je schrijfcoach
Heb jij al eens een redacteur ingeschakeld? Wat waren jouw ervaringen? Of waarom vind je het geen goed idee om er een in te schakelen? Ik hoor het graag!